Half november zat ik lekker onderuitgezakt op de bank naar RTL Late Night te kijken. Nog een laatste kop thee, in mijn achterhoofd het idee dat ik eigenlijk beter naar bed kon gaan. Morgen weer een drukke dag voor de boeg. Nou vooruit. Ik besloot mezelf nog even toe te staan naar Humberto’s sidekick Marieke Elsinga te kijken, voor een leuk inkijkje in het nieuws, zo net voor het slapen gaan.
De absolute nummer 1 in Engels
Ah kijk, een nieuwsitem over taalvaardigheid. Altijd leuk voor een taalliefhebber. Marieke vertelde enthousiast over een onderzoek naar de Engelse vaardigheden van niet-Engelstalige mensen. En wat bleek? Wij Nederlanders zijn daar het beste ter wereld in! Op de “English Proficiency Index” nemen wij de eerste positie in! Trots toonde Marieke ons de index. En wat zag mijn redacteurenoog? Een dikke fout in de titel!
Pontificaal in beeld
Kijk, dat vind ik nou grappig. Dat er precies in zo’n soort nieuwsitem een fout sluipt. En dan nog in de titel ook. We zijn heel goed in Engels, maar zó goed nou ook weer niet. Want niemand in de studio zag het! Het stond pontificaal in beeld, vetgedrukt in de titel, maar niemand zei er wat van. Dat verbaasde mij, want het bleef ook nog eens heel lang in beeld staan. Zo lang, dat de oplettende kijker intussen ook kon zien dat Oostenrijk twee keer in de lijst stond. Zo lang, dat ik dacht dat Marieke het expres had gedaan. Om onze proficiency te testen.
Maar nee. Humberto en zijn tafelgenoten hielden zich stil. Verbazingwekkend. Viel Mariekes grapje nou in het water? Of zagen ze het echt niet? Ik gok toch op dat laatste, want vervolgens kwam er een vrij uitvoerige discussie op gang over de betekenis van proficiency. Als je niet weet wat het betekent is het misschien ook wel moeilijk om een spelfout te ontdekken, laten we het daar maar op houden.
Wat is proficiency eigenlijk?
(Even tussendoor, voor de mensen met een wat minder ontwikkelde proficiency (geintje ;-): proficiency betekent vaardigheid of bekwaamheid. Uit het onderzoek van Education First naar de beheersing van de Engelse taal in niet-Engelstalige landen kwamen wij écht als beste naar voren. Als je op hun website gaat kijken vind je overigens ook de échte nummer 10 uit de index..
Wij Nederlanders blijken het Engels dus zeer goed te beheersen. Dat feit blijkt hier en daar verbazing op te wekken. Er zijn er vast heel veel hoor, Nederlanders die het Engels vreselijk goed masteren. Maar deze Belgische journalist ontdekte dat er ook heel wat Nederlanders zijn die Engels praten op Jip en Janneke-niveau).
Terug naar Humberto
Ik dwaal af. Sorry. Even terug naar de studio, waar de zaal zich nog steeds koest hield. De spelfout (of typfout, maar daarover later meer) stond nog steeds prominent in beeld. Dus besloot ik een foto van mijn televisiescherm te maken. Dit soort ‘taalvoutjes’ vind ik leuk om te delen via mijn socialemediakanalen. Dus snel een foto gemaakt. En op Instagram, Facebook en LinkedIn geplaatst. LinkedIn gebruik ik daar normaal gesproken niet voor, en nu ontdekte ik dat er op LinkedIn ook echt anders naar je updates gekeken wordt. Waar mijn bericht op Instagram een paar lieve hartjes opleverde en op Facebook duimpjes en lachende smileys, bleken er op LinkedIn naast een paar ‘interessantjes’ ook meteen netwerkreacties te komen. “Leuk taalfoutje. Linken? Misschien kan ik je hulp nog wel eens gebruiken.” “Goed gevonden, zullen we linken?” “Je bericht triggerde mij. Kunnen we een keer kennismaken?”
Reacties op LinkedIn
Superleuk natuurlijk, zulke reacties, als je net gestart bent met je bedrijf. Maar ineens bleken er ook andersoortige reacties te ontstaan. Wat zurige reacties. Wat bleek? Ik had in mijn bericht gelachen om een spelfoutje, maar het was helemaal geen spelfout. Het was gewoon een typfout. Dat u het even weet. “Tja,” bromde een andere augurkenliefhebber, “dat boezemt weinig vertrouwen in, als een tekstschrijver dat niet eens weet.”
Oké. Ik verbaas me echt over dit soort reacties. Zien jullie de grap dan niet? Een typfout of een spelfout; juist in dit item zijn beiden toch geinig? Maar goed, ik merk dat ik me toch geroepen voel me te verdedigen. Even uit te leggen dat ik het verschil heus wel weet. Dus daar komt-ie:
Spelfouten
Een spelfout ontstaat als je de spellingregels verkeerd toepast: als je bijvoorbeeld toepasd schrijft, met een d op het eind. Of als je schrijft: “Mijn broertje deet de deur dicht.” Of als je het hebt over een pannekoeken restaurant in plaats van over een pannenkoekenrestaurant. Allemaal voorbeelden van verkeerd toegepaste spellingregels. Als je dit soort foutjes maakt, weet je waarschijnlijk niet goed wanneer je een d of een t gebruikt. Je weet dan waarschijnlijk ook niet dat pannenkoekenrestaurant één woord is. En dat je een n te weinig in het woord pannenkoeken schreef.
Typfouten
Dat is dus het grote verschil met een typfout. Een paar voorbeeldjes van typfouten zijn:
- Osn in plaats van ons
- Communciatie in plaats van communicatie
- Strat in plaats van straat
Bij dit soort foutjes weet je als lezer meteen dat de schrijver heus wel weet hoe het woord geschreven moet worden. Hij heeft alleen maar iets te snel of te slordig getypt. En zijn tekst niet nagelezen. Maar deze foutjes hebben niks te maken met het niet begrijpen van de spellingregels.
Verkeerd getypt of verkeerd gespeld?
Dus ja. Misschien was het woord proficieny in plaats van proficiency in RTL Late Night inderdaad een typfout. Een vergeten letter. En toch… dan had Marieke de fout zelf toch ook wel opgemerkt? Bovendien ontstond er een hoop rumoer over de betekenis van het woord. Het woord was voor iedereen nieuw, ook voor Marieke. Misschien wist ze dus gewoon niet hoe ze het precies schreef? Hee… was het dan misschien toch een spelfout? Hoe dan ook: door de typfout in de titel was deze verkeerd gespeld in beeld te zien ;-).
Taalnazi
Ach ja. De Nederlandse taal is nog niet zo makkelijk, dus een foutje is zo gemaakt. Behalve voor “me broertje” ben ik niet zwaar allergisch voor spelfoutjes. Ik ben geen taalnazi, ik wijs mensen niet op spelfouten (of taal- of typfouten) als ze privé iets op Facebook zetten. Wel als ze fouten maken in hun zakelijke, commerciële teksten. En dan nog alleen als ze mij ernaar vragen. Of als ik zakelijke kansen ruik ;-).
Hou je van augurken…?
Het foutje van Marieke stoorde mij dus niet. Ik vond het alleen maar heel erg grappig, dit foutje in juist dit item. Als je de humor hier niet van inziet, moet je de pot augurken misschien toch maar wat vaker laten staan. Hou je daarvoor te veel van augurken, dan nodig ik je van harte tijd om deze tekst goed door te pluizen en er een typ- of spelfout uit te halen. Je mag ze naar me mailen, dan zal ik het aanpassen.
… of toch meer van grapjes?
Vond jij dit foutje net zo lollig als ik? Dan nodig ik je uit om samen met mij je ogen open te houden voor nog meer sterke staaltjes taal-, typ- en spelfouten. Als je ze naar me mailt, deel ik ze via mijn Instagram-, Facebook- of LinkeIn-account.
